Những điều cần biết về biến thể Omicron

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, WHO đã chỉ định biến thể B.1.1.529 là một biến thể cần quan tâm, có tên là Omicron. Quyết định này dựa trên bằng chứng cho rằng Omicron có một số đột biến ảnh hưởng đến cách biến thể này hoạt động, chẳng hạn như mức độ lây lan dễ dàng hoặc mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các nhà nghiên cứu ở Nam Phi và khắp nơi trên thế giới vẫn đang tiến hành các nghiên cứu để hiểu rõ hơn về nhiều khía cạnh của Omicron. Đây là một bản tóm tắt về những gì hiện được biết đến.

Khả năng lây truyền: Vẫn chưa rõ liệu Omicron có dễ lây truyền hơn so với các biến thể khác (bao gồm cả Delta) hay không. Số lượng người có kết quả xét nghiệm dương tính đã tăng lên ở các khu vực của Nam Phi bị ảnh hưởng bởi biến thể này, nhưng các nghiên cứu dịch tễ học đang được tiến hành để tìm hiểu xem liệu đó có phải là do Omicron hay các yếu tố khác.

Mức độ nghiêm trọng của bệnh: Vẫn chưa rõ liệu việc nhiễm biến thể Omicron có gây ra bệnh nặng hơn so với nhiễm các loại biến thể khác (bao gồm cả Delta) hay không. Dữ liệu sơ bộ cho thấy tỷ lệ nhập viện ngày càng tăng ở Nam Phi, nhưng điều này có thể là do tổng số người bị nhiễm bệnh ngày càng tăng, chứ không phải là kết quả cụ thể của việc nhiễm Omicron.

Hiện tại không có thông tin nào cho thấy các triệu chứng liên quan đến Omicron là khác so với các triệu chứng ở các biến thể khác. Các trường hợp nhiễm được báo cáo ban đầu là ở các sinh viên đại học cho thấy những người trẻ hơn có xu hướng mắc bệnh nhẹ hơn. Tất cả các biến thể của COVID-19, bao gồm cả biến thể Delta đang chiếm ưu thế trên toàn thế giới, đều có thể gây bệnh nặng hoặc tử vong, đặc biệt đối với những người dễ bị tổn thương nhất. Do đó, việc phòng ngừa luôn là chìa khóa quan trọng.

Khả năng nhiễm biến thể Omicron nếu đã từng mắc COVID-19 trước đây: Bằng chứng sơ bộ cho thấy những người đã từng mắc COVID-19 có thể bị tái nhiễm dễ dàng hơn với Omicron so với các biến thể cần quan tâm khác, nhưng thông tin còn hạn chế.

Hiệu quả của vaccine: WHO đang tiếp tuc nghiên cứu để hiểu tác động tiềm tàng của biến thể này đối với các biện pháp đối phó hiện có, bao gồm cả vaccine. Các loại vaccine hiện tại vẫn rất quan trọng trong việc giảm thiểu bệnh nặng và tử vong.

Hiệu quả của các xét nghiệm hiện tại: Các xét nghiệm PCR được sử dụng rộng rãi để phát hiện các trường hợp nhiễm, trong đó có việc nhiễm COVID-19 bởi biến thể Omicron. Các nghiên cứu đang được tiến hành để xác định xem liệu có bất kỳ tác động nào đến các loại xét nghiệm khác, bao gồm cả xét nghiệm phát hiện kháng nguyên nhanh hay không.

Hiệu quả của các phương pháp điều trị hiện tại: Corticosteroid và thuốc chẹn thụ thể IL6 sẽ vẫn có hiệu quả để quản lý bệnh nhân bị COVID-19 nặng. Các phương pháp điều trị khác sẽ được đánh giá để xem liệu chúng có còn hiệu quả hay không với những thay đổi đối với các thành phần của vi rút có trong biến thể Omicron.

Các hành động được đề xuất để phòng ngừa: Các bước hiệu quả nhất mà các cá nhân có thể thực hiện để giảm sự lây lan của vi rút COVID-19 là giữ khoảng cách ít nhất 1 mét với những người khác; đeo khẩu trang đúng cách; mở cửa sổ để cải thiện thông gió nơi ở, nơi làm việc; tránh đến những nhũng nơi có không gian kém thông gió hoặc đông người; rửa tay thường xuyên; che miệng khi ho hoặc hắt hơi; và tiêm phòng khi đến lượt.

Bên cạnh đó, các quốc gia cần tiếp tục thực hiện các biện pháp y tế công cộng hiệu quả để giảm khả năng lây nhiễm bệnh COVID-19. Các quốc gia nên tăng cường năng lực ngành y tế để quản lý sự gia tăng các ca bệnh. Ngoài ra, điều tối quan trọng là sự bất bình đẳng trong tiếp cận với vắc xin COVID-19 cần được giải quyết khẩn cấp để đảm bảo rằng các nhóm dễ bị tổn thương ở khắp mọi nơi, bao gồm cả nhân viên y tế và người cao tuổi nhận được liều đầu tiên và liều thứ hai vắc xin phòng COVID-19, cùng với việc tiếp cận điều trị và chẩn đoán một cách công bằng.